Brakorazvodna parnica i podjela bračne imovine se rješavaju u odvojenim postupcima
Uvod
Prema važećim odredbama POrodičnog zakona FBIH brakorazvodna parnica se primarno bavi prestankom braka između supružnika, ali ne obuhvata automatski i rješavanje imovinskopravnih odnosa koji se odnose na zajedničku imovinu stečenu tokom trajanja bračne zajednice.
Zajednička bračna imovina
Zajednička bračna imovina, prema članu 251. Porodičnog zakona Federacije Bosne i Hercegovine, obuhvata svu imovinu koju su supružnici stekli zajedničkim radom i doprinosom tokom trajanja bračne zajednice. Ovo uključuje kako pokretnu, tako i nepokretnu imovinu, a podrazumijeva sve što je stečeno od dana sklapanja braka do dana prestanka bračne zajednice. Doprinos može biti u obliku novca, rada, brige o domaćinstvu ili na drugi način.
Brakorazvodna parnica i imovinskopravni odnosi
Brakorazvodna parnica fokusira se na prestanak bračnog odnosa, te eventualno rješavanje pitanja roditeljskog staranja nad djecom, kao i pitanja izdržavanja. Međutim, imovina koja je stečena u bračnoj zajednici ne rješava se u sklopu ove parnice, već se imovinskopravni odnosi razmatraju u posebnom postupku, koji se može voditi zasebno od brakorazvodne parnice.
Posebnosti podjele imovine
Podjela imovine stečene u bračnoj zajednici ima određene posebnosti koje treba uzeti u obzir. Supružnici mogu postići sporazum o podjeli imovine, koji može biti postignut bilo tokom trajanja braka, bilo nakon razvoda. Podjela imovine može se izvršiti i dok brak traje, ukoliko supružnici to žele. Ukoliko se supružnici ne sporazumiju, tužba za podjelu imovine može se pokrenuti i tokom trajanja bračne zajednice i nakon prestanka braka, odnosno razvoda.
Pravna osnova i postupak podjele imovine
Članak 272. Porodičnog zakona FBiH propisuje da svaki supružnik ima pravo da traži podjelu zajedničke imovine u posebnom postupku, te da u slučaju spora, sud odlučuje o visini dijela imovine koji pripada svakom od supružnika, u skladu s njihovim doprinosom u sticanju te imovine. Zajednička imovina može biti pokretna i nepokretna, a obuhvata sve što je stečeno tokom trajanja bračne zajednice.
Pokretna i nepokretna imovina: Nepokretna imovina može uključivati nekretnine kao što su stanovi, kuće, zemljišta, dok pokretna imovina može uključivati vozila poput automobila, kućanske aparate, namještaj i druge stvari. Podjela ovih oblika imovine odvija se prema dogovoru supružnika ili, ukoliko dogovor nije moguć, prema odluci suda.
Kreditna zaduženja: Specifična situacija nastaje kod kreditnih zaduženja. Ako su krediti uzeti tokom trajanja bračne zajednice, obaveza vraćanja kredita pada na oba supružnika. To znači da, u slučaju da brak prestane prije nego što su krediti u potpunosti vraćeni, oba supružnika snose odgovornost za preostali dug. Onaj supružnik koji nije direktno učestvovao u uzimanju kredita dužan je isplatiti polovinu preostalog iznosa kredita onom supružniku koji je kredit uzeo.
Ova pravila primjenjuju se kako bi se osigurala pravična podjela svih oblika imovine i obaveza koje su supružnici zajednički stekli tokom trajanja braka.
Zaključak
U praksi, važno je razumjeti da brakorazvodna parnica sama po sebi ne rješava pitanja vezana za podjelu imovine stečene u braku. Ukoliko supružnici žele riješiti ova pitanja, potrebno je pokrenuti zaseban postupak koji se fokusira isključivo na imovinskopravne odnose, bilo sporazumno ili sudskim putem.
